🔰 مقدمه
اتصال شبکه‌های پرداخت کارتی شتاب ایران و میر روسیه که به‌تازگی رونمایی شده، اقدامی استراتژیک و قابل توجه در راستای تعمیق همکاری‌های اقتصادی و مالی میان دو کشور است. این پروژه نه تنها به تقویت تعاملات تجاری میان ایران و روسیه کمک می‌کند، بلکه گامی مهم در مسیر کاهش وابستگی به دلار و دلارزدایی از اقتصادهای محلی به شمار می‌رود. در این یادداشت، به تحلیل ابعاد مختلف این پروژه پرداخته و تأثیرات آن بر روابط دو کشور و منطقه بررسی خواهد شد.

🔹بستر دلارزدایی و تقویت روابط مالی ایران و روسیه
یکی از نکات کلیدی در این پروژه، دغدغه دلارزدایی است. از مدت‌ها پیش، ایران و روسیه به دنبال کاهش وابستگی به دلار در مبادلات مالی و تجاری خود بوده‌اند. این تلاش‌ها بخشی از سیاست کلی کشورهای تحت تحریم‌های اقتصادی آمریکا است که به دنبال راهکارهایی برای مقابله با فشارهای اقتصادی ناشی از محدودیت‌های ارزی بین‌المللی هستند. اتصال شبکه‌های پرداخت شتاب و میر، راهکاری عملی برای تسهیل مبادلات مالی بدون نیاز به دلار فراهم کرده است. با این اقدام، امکان استفاده از کارت‌های بانکی ایرانی و روسی در دو کشور فراهم شده و این امر به تسهیل گردش پول و کاهش هزینه‌های تبادل ارزی کمک شایانی می‌کند.
در واقع، این پروژه می‌تواند به عنوان الگویی برای سایر کشورهای تحت تحریم یا کشورهایی که به دنبال استقلال اقتصادی بیشتری از نظام مالی بین‌المللی هستند، مطرح شود. با توجه به این‌که دلار به‌عنوان ارز غالب در مبادلات جهانی شناخته می‌شود، هرگونه تلاش برای کاهش نقش آن در اقتصاد کشورها، نوعی حرکت در جهت استقلال مالی و افزایش امنیت اقتصادی محسوب می‌شود. بنابراین، این پروژه نه تنها برای ایران و روسیه اهمیت دارد، بلکه می‌تواند به عنوان گامی در جهت شکل‌گیری نظام‌های مالی مستقل در سطح منطقه نیز تلقی شود.

🔸تسهیل امور اقتصادی و همکاری‌های گردشگری
با اجرای فاز اول این پروژه، گردشگران ایرانی می‌توانند از کارت‌های بانکی خود در دستگاه‌های خودپرداز روسیه استفاده کنند و روبل دریافت نمایند. این امر به‌ویژه برای گردشگران و تجار ایرانی که قصد سفر به روسیه را دارند، بسیار سودمند است. تا پیش از این، یکی از مشکلات اصلی گردشگران ایرانی در روسیه، تهیه ارز کشور مقصد بود که ممکن بود با مشکلاتی نظیر هزینه‌های اضافی و محدودیت‌های ارزی همراه باشد. اکنون با این اقدام، این فرآیند ساده‌تر و بدون نیاز به دلار صورت می‌پذیرد.
از سوی دیگر، این امر می‌تواند به توسعه بخش گردشگری میان دو کشور کمک کند. روسیه و ایران هر دو دارای جاذبه‌های گردشگری بسیاری هستند و تسهیل فرآیندهای مالی می‌تواند به رشد این صنعت کمک کند. همچنین، از منظر تجاری، این پروژه به تجار و فعالان اقتصادی ایرانی و روسی این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به دلار، مبادلات مالی خود را انجام دهند که این امر موجب کاهش هزینه‌های مبادلاتی و تسریع در معاملات اقتصادی خواهد شد.

🔹ابعاد تکنولوژیکی و توسعه زیرساخت‌های بانکی
یکی از جنبه‌های مهم این پروژه، توسعه زیرساخت‌های بانکی و پرداخت الکترونیکی است. فناوری NFC که در این پروژه به کار رفته، به کاربران این امکان را می‌دهد که از روش‌های نوین پرداخت بدون تماس استفاده کنند. این حرکت به سمت مدرن‌سازی سیستم‌های پرداخت در ایران و روسیه، نه تنها امنیت و سرعت بیشتری در تراکنش‌ها فراهم می‌کند، بلکه به تبادل فناوری‌های نوین در سیستم‌های بانکی دو کشور نیز کمک می‌کند.
در دنیای امروز که فناوری نقش بسیار مهمی در تسهیل تعاملات اقتصادی ایفا می‌کند، استفاده از زیرساخت‌های مدرن در پرداخت‌های بین‌المللی، اهمیت فراوانی دارد. ایران با این اقدام نشان داده است که می‌تواند بدون استفاده از سیستم‌های مالی غربی، از تکنولوژی‌های روز دنیا بهره‌برداری کرده و تعاملات مالی خود را بهبود بخشد. این پیشرفت‌ها می‌تواند به تدریج به سایر بخش‌های اقتصادی و مالی کشور نیز سرایت کرده و باعث تقویت زیرساخت‌های داخلی شود.

🔸چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌رو
با وجود تمام مزایای این پروژه، چالش‌هایی نیز در مسیر اجرایی آن وجود دارد. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، هماهنگی میان بانک‌های دو کشور و پیاده‌سازی کامل این سیستم در تمامی بانک‌های ایرانی است. اگرچه تاکنون چندین بانک ایرانی به این پروژه پیوسته‌اند، اما نیاز است که تمامی بانک‌های کشور به تدریج به این سیستم متصل شوند تا این پروژه به طور کامل به بهره‌برداری برسد.
از سوی دیگر، یکی از مسائلی که ممکن است مطرح شود، امکان تحریم‌های بیشتر از سوی کشورهای غربی به دلیل تلاش برای دلارزدایی و ایجاد سیستم‌های مالی مستقل است. با این حال، ایران و روسیه باید به دنبال توسعه همکاری‌های اقتصادی و مالی خود بوده و با اتکا به توان داخلی و زیرساخت‌های بومی، سعی در پیشبرد این پروژه داشته باشند.
از سوی دیگر، فرصت‌های جدیدی نیز برای توسعه روابط اقتصادی، مالی و حتی فرهنگی میان دو کشور به وجود خواهد آمد. این پروژه می‌تواند به عنوان نقطه شروعی برای همکاری‌های بیشتر در زمینه‌های مختلف اقتصادی، از جمله سرمایه‌گذاری‌های مشترک، گسترش مبادلات تجاری و حتی توسعه پروژه‌های زیرساختی مشترک در منطقه عمل کند.

🔹نتیجه‌گیری
اتصال شبکه‌های پرداخت شتاب و میر، گامی بزرگ در جهت تقویت همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه و کاهش وابستگی به دلار است. این پروژه نه تنها باعث تسهیل مبادلات مالی میان دو کشور می‌شود، بلکه به عنوان الگویی برای سایر کشورها نیز مطرح است که به دنبال کاهش وابستگی به نظام مالی بین‌المللی هستند. استفاده از فناوری‌های نوین در این پروژه نشان‌دهنده توانایی ایران در بهره‌برداری از تکنولوژی‌های پیشرفته برای توسعه سیستم‌های مالی و پرداختی است. با وجود چالش‌های موجود، فرصت‌های فراوانی در آینده برای تعمیق همکاری‌های اقتصادی میان ایران و روسیه پیش‌بینی می‌شود که این پروژه می‌تواند نقطه آغازی برای آن‌ها باشد.